Լեզուն մեր օրգանիզմի այն եզակի մասերից է, որը միաժամանակ կատարում է մի քանի կարևոր գործառույթ՝ խոսք, ծամելու գործընթացի աջակցում և բերանի խոռոչի մաքրում։ Սակայն լեզուն նաև այն վայրն է, որտեղ, իր կառուցվածքի շնորհիվ, շատ արագ կարող են կուտակվել մանրէներ։ Եվ հենց այդ կուտակումներն են առաջացնում լեզվի վրա փառ, իսկ ավելի ուշ՝ տհաճ հոտ, բերանի խոռոչի խնդիրներ և նույնիսկ ընդհանուր անհանգստություն։
«Արեգակ» ստոմատոլոգիական կլինիկայում մենք հաճախ ենք լսում հարցը․ «Ի՞նչ է նշանակում, եթե լեզվի վրա փառ կա»։ Ստորև ներկայացնում ենք պարզ և հասկանալի բացատրություն։
Ինչու՞ է առաջանում լեզվի վրա փառ
Լեզուն ծածկող լորձափաղանթը ունի բշտիկներ, ակոսներ և բնական անհարթություններ, որոնք իդեալական միջավայր են մանրէների, սննդի մնացորդների և մեռած բջիջների կուտակման համար։ Այդ կուտակումները ձևավորում են այն, ինչ մենք տեսնում ենք որպես փառ։
Հատկապես կարևոր է հասկանալ, որ լեզվի տարբեր հատվածներում փառի քանակը հավասար չէ։
- Առջևի մասը ավելի արագ է մաքրվում խոսելու, ուտելու և խմելու գործընթացում։
- Հետևի հատվածը, որը գրեթե չի շփվում ատամների կամ քիմքի հետ, դառնում է մանրէների ամենախիտ կուտակման վայր։
Ահա թե ինչու շատ մարդիկ նկատում են, որ հենց լեզվի արմատում է փառը առավել արտահայտված, երբեմն՝ հաստ շերտով։
Որոնք են փառի առաջացման հիմնական պատճառները
Փառը կարող է առաջանալ տարբեր գործոնների ազդեցությամբ․
1) Բերանի անբավարար հիգիենա
Եթե լեզուն չի մաքրվում պատշաճ կերպով, մանրէները կուտակվում են շատ արագ։
2) Ծխելը
Ծխախոտի ծուխը չորացնում է լորձաթաղանթը և փոխում է լեզվի բնական գույնը՝ առաջացնելով դեղնավուն կամ մուգ հարվածով փառ։
3) Ալկոհոլի հաճախակի օգտագործումը
Ալկոհոլը նվազեցնում է թքի արտադրությունը, իսկ թուքը մեր բերանի բնական պաշտպանիչ համակարգն է։
4) Սխալ սննդակարգ
Ածխաջրերով հարուստ սնունդը և քաղցր ըմպելիքները արագացնում են մանրէների բազմացումը։
5) Ինֆեկցիաներ և քրոնիկ հիվանդություններ
Օրինակ՝ ստամոքսաղիքային խնդիրները, սնկային վարակները, շնչառական հիվանդությունները։
Ե՞րբ է փառը նորմալ և ի՞նչ դեպքում է պատճառ անհանգստանալու
Լեզվի վրա փոքր քանակությամբ բարակ, սպիտակ, թափանցիկ փառը նորմալ է և հանդիպում է բոլոր մարդկանց մոտ։
Եթե լեզվի գույնը տեսանելի է, և տհաճ հոտ չկա, ապա մտահոգության կարիք չկա։
Սակայն հետևյալ նշանները պահանջում են բժշկի խորհրդատվություն․
- Փառը շատ խիտ է, դեղին, մոխրագույն կամ շագանակագույն
- Այն չի մաքրվում անգամ ամենօրյա հիգիենայով
- Առկա է տհաճ հոտ, չորություն բերանում
- Լեզվի մակերեսը ցավում է կամ ունի այրոցի զգացում
- Լեզվի կառուցվածքում տեսանելի են փոփոխություններ
Այս դեպքում անհրաժեշտ է հասկանալ ոչ միայն փառի առկայությունը, այլ՝ դրա պատճառը, որը կարող է լինել ինչպես տեղային, այնպես էլ ընդհանուր առողջական խնդիր։
Ինչպե՞ս ճիշտ խնամել լեզուն
Մեր մասնագետները խորհուրդ են տալիս լեզվի խնամքը դարձնել ամենօրյա հիգիենայի պարտադիր մաս։
✔ Օգտագործեք լեզու մաքրող հատուկ գործիք
Այն ավելի արդյունավետ է, քան խոզանակը, և չի վնասում լորձաթաղանթը։
✔ Մաքրեք նրբորեն՝ արմատից դեպի առջև
Կատաղի սեղմումը կարող է առաջացնել վնասվածքներ։
✔ Ողողեք բերանը հակասեպտիկ լուծույթով
Սա օգնում է նվազեցնել մանրէների քանակը։
✔ Խմեք բավարար ջուր
Թուքի քիչ արտադրությունը արագացնում է փառի առաջացումը։
Սա կօգնի վերականգնել բերանի խոռոչի առողջ միջավայրը։
Եթե ճիշտ խնամքի դեպքում փառը չի անցնում, անհրաժեշտ է ստոմատոլոգի զննում և երբեմն ընդհանուր բժշկի խորհրդատվություն։
Եզրափակում
Լեզվի վրա փառը պարզապես տեղային խնդիր չէ՝ այն կարող է լինել հիվանդությունների վաղ նշան կամ սխալ հիգիենայի հետևանք։ Ճիշտ ժամանակին ուշադրություն դառնալը թույլ է տալիս կանխել բարդությունները, բարելավել բերանի խոռոչի վիճակը և ազատվել տհաճ հոտից։
Մենք՝ «Արեգակ» ստոմատոլոգիական կլինիկայում, միշտ պատրաստ ենք օգնել ձեզ պահպանել ձեր ժպիտը առողջ և ինքնավստահ։
Եղեք առողջ և ժպտացեք